● نگاهی به مبانی تنظیف و نگهداری سلاح گرم



تمیز نگاهداشتن سلاح و رسیدگی و روغنکاری آن یکی از مهمترین راههای تضمین عمر طولانی و عملکرد درست آن است. با توجه به تنوع انواع و درجه آلودگی لوله و سیستم خوراک رسانی و احتراق، راه یکسانی برای تمیز کردن سلاح وجود ندارد. اما در اینجا تلاش می کنیم تا مبانی تمیزکردن سلاح های گرم را مورد بررسی قرار بدهیم.

نیز قابل توصیه است که بعد از پایان تیراندازی سلاح را در اسرع وقت تمیز کنید تا ضایعات باقیمانده در اسلحه فرصت خشک شدن و استحکام پیدا نکنند.

هر شکارچی موظف است تا از صحت عملکرد سلاح گرم و تمیز بودن آن پیش از حرکت به قصد شکار اطمینان حاصل کند. رعایت این امر نه فقط به دقت سلاح در هنگام تیراندازی می افزاید که احتمال عملکرد درست مکانیزم خوراک رسانی و احتراق را نیز بالا می برد. (البته باید توجه کنیم که تفنگ بلافاصله بعد از پاک کردن لوله، بخاطر چرب شدن خان درون لوله، بجای درست چرخانیدن مرمی آنرا سر می دهد و این باعث می شود که یکی دو گلوله اول آفست زیادتری از حالت عادی اسلحه داشته باشند. پس پیش از استفاده از تفنگ برای هدفگیری نخجیر باید یکی دوباره اسلحه پر و خالی شده باشد تا در دقیقترین وضعیت خود عمل کند.

اکنون بیایید نگاهی کنیم به مبانی پاک کردن سلاح در منزل

در اینجا نگاهی داریم به فهرست ملزومات اینکار:

- کتابچه راهنمای اسلحه – در صورت وجود

- پایه نگهداری اسلحه در وضعیت افقی در مدت تنظیف – می تواند از چند تخته و یک پتو نیز تشکیل شده باشد.

تصویر یک پایه تفنگ

- سنبه تنظیف – Cleaning Rod – و یا ریسمان لوله – Bore Snake



- سر سنبه شکافدار یا پیچی – Jag- برای استفاده از کهنه تنظیف



- برس برنجی در سایز مناسب برای عبور از لوله



- کهنه های تنظیف در ابعاد مناسب برای عبور از لوله – ترجیحا پارچه پنبه ای


- دستکش لاستیکی – دستکش ظرفشویی هم مناسب است


- ست آچار پیچ گوشتی مخصوص اسلحه سازی – یا لااقل آچارهای مناسب اسلحه شما



- مایع حلال مخصوص تنظیف سلاح، روغن و گریس



- برس کوتاه برنجی یا مسی یا یک مسواک دست دوم


- چراغ قوه لوله – در اندازه ای که از درون لوله عبور کند.



- کهنه های خشک و تمیز

- محافظ چشم.


و طبعا انتظار می رود پیش از شروع به تنظیف، موارد ایمنی زیر را نیز رعایت کرده باشید:

- لوله را در جهتی امن نگاهدارید.

- از خالی بودن سلاح کسب اطمینان کنید - خشاب و فشنگ ها را درآورده و محفظه احتراق را بازدید کنید.

- میز کار را از هرگونه اشیاء زاید خالی کرده و تمیز و خشک کنید.

- مهمات را از سلاح دور کنید.

- دقت کنید محل کار از تهویه مناسب برخوردار باشد.

- در تمام مدت کار از عینک ایمنی و دستکش لاستیکی استفاده کنید.

اگر امکانش هست، همواره تنظیف را از سمت گلنگدن انجام دهید. اینکار باعث می شود تا دوده و ضایعات موجود در لوله از نوک آن خارج شود و عملیات تنظیف منجر به خط افتادن و صدمه خوردن دهانه لوله نشود. برای باز کردن گلنگدن – اگر امکانش هست – از راهنمای کارخانه استفاده کنید.



شش مرحله استاندارد در تنظیف سلاح

مرحله اول



یک برس تنظیف را که در اندازه لوله سلاح است به سر سنبه وصل کنید. غالبا پایه برس ها فرز خورده است و براحتی در سر سنبه می پیچد و نصب می شود. مقدار اندکی مایع تنظیف را در یک ظرف کوچک و عمیق – مثل قوطی فیلم عکاسی – بریزید و برس را در آن بخیسانید. از فروکردن مستقیم برس در شیشه مایع تنظیف خودداری کنید زیرا با کثیف بودن برس، مقداری دوده و براده وارد کل مایع شده و آنرا کثیف می کند.

مرحله دوم




سنبه را به همراه برس مرطوب در مایع تنظیف را بدقت وارد لوله کنید و مراقب باشید مایع تنظیف روی بدنه اسلحه خصوصا قنداق آن نریزد. سنبه را در طول لوله بجلو ببرید تا از سر لوله بیرون بزند. اینکار را چند بار تکرار کنید – مثلا 10 مرتبه - تا ضایعات و دوده چسبیده بروی خان ها از بدنه لوله جدا شوند.

مرحله سوم



برس را از سر سنبه باز کرده و سر سنبه شکافدار را ببندید و کهنه تنظیفی مناسب کالیبر لوله به آن متصل کنید. اکنون سنبه را بدرون لوله بکشید و از اسلحه خارج کنید. سپس با استفاده از چراغ قوه مخصوص لوله را بررسی کنید. اگر هنوز دوده در لوله دیده می شود، کهنه دیگری به سر سنبه ببندید و تمیز کردن را ادامه دهید تا دیگر دوده ای در لوله باقی نماند. اگر حین کار متوجه شدید که روی خود سنبه را دوده و ضایعات کثیف کرده فورا تمیزش کنید.

مرحله چهارم



اکنون یک کهنه تمیز و روغن خورده را به سر سنبه متصل کرده و در لوله فروببرید تا از سمت دیگر خارج شود. این روغن مانع از زنگ زدگی درون لوله خواهد شد. اکنون لوله اسلحه تمیز است.

مرحله پنجم




از برس کوتاه مسی یا مسواک قدیمی برای تمیز کردن گلنگدن و مسیر آن روی سلاح و محفظه استفاده کنید و هر گونه دوده و ضایعات را پاک کنید. سپس با کهنه ای تمیز این مجموعه را بدقت تمیز کنید و لایه نازکی از روغن روی آن بکشید.

مرحله ششم



تمام اسلحه را از ابتدا تا انتها با یک کهنه تمیز که کمی روغنی است دستمال بکشید.

توجه کنید که اگر امکان باز کردن و درآوردن گلنگدن وجود ندارد، باید از سرلوله اقدام به تنظیف کنید. در طی این مدت حتما کهنه تمیزی را در کف محفظه احتراق و محوطه خوراک رسان نگهدارید تا دوده و ضایعات بدرون این ناحیه نریزد.

چند نکته قابل توجه:

در مورد کیفیت برس و کهنه های تنظیف مطلقا خسیس بازی در نیاورید! این ها مهمترین ترین ابزارهای تنظیف هستند و اگر کیفیتشان خوب نباشد کار پیش نمی رود و ممکن است به لوله هم صدمه بزنید! استفاده از سرسنبه های نوک تیز که در کهنه فرو می روند و بعد با بیرون زدن از لوله آنرا بیرون می اندازند ارجح است. مارکهای سینکلر و اکیوپرو برای این منظور خوب هستند. سری سینکلر راهنمای نوع کهنه تنظیف مناسب برای سر سنبه مورد نظر را هم دارد. البته بعد از مدتی خودتان دستان می آید که کدام سر سنبه با کدام کهنه تنظیف بهتر کار می کند.

تصویر یک سرسنبه اکیوپرو



تصویر یک ست سرسنبه اکیوپرو



برای برس حتما از نوع برنجی با مغزی برنجی استفاده کنید و از نوع آهنی شدیدا دوری کنید. برس های نایلونی برای استعمال پاک کننده های قوی مجهز به آمونیوم - که برای حل کردن ضایعات مس در درون لوله بکار می روند – خوبند. برای فرچه پنبه ای حتما از نوع طبیعی آن که با ریسمان برنجی به هم بافته شده استفاده کنید.

برای ساچمه زنی خوب است که سایز برس برنجی بکار رفته یک درجه از سایز گیج اسلحه بالاتر باشد. مثلا سایز 10 را برای تفنگ گیج 12 استفاده کنید. برس های Tornado نیز خوب هستند. تولید کننده های معروف این برس ها عبارتند از Sinclair و ProShot و Dewey و Midway و Brownells.

تصویر برس برنجی شاتگان ساخت کارخانه سنیکلر



در مورد مسیریاب لوله – Bore guide – که در تفنگ های گلنگدنی جایگزین گلنگدن شده و اجازه دسترسی راحت به لوله را از مسیر گلنگدن می دهد، استفاده از محصولات Sinclair و Stoney Point و Dewey مجهز به منافذ ورود مایع تنظیف توصیه می شود.

عکس چند مسیریاب محصول استونی پوینت



منفذ ورودی این مسیریاب ها به شما امکان می دهد مایع تنظیف یا ماده محافظ را مستقیما به درون کهنه تنظیف یا سرسنبه پنبه ای برسانید و از ریختن آن روی دست یا قندان اسلحه جلوگیری می کند.

در این سوی دنیا ماشاالله هر ماه یک مایع تنظیف جدید در بازار ظاهرا می شود و ادعای معجزه دارد! نیازی نیست با آمدن هر فرمول جدید، شیشه های قبلی را در خاکروبه بیاندازید و دست در جیبتان ببرید. یک مایع تنظیف خوب، مثل محصولات Shooter’s Choice که براحتی دوده باروت و باقیمانده پلاستیک را در خود حل می کند و نیز تا حد زیادی مس باقیمانده در لوله را هم برمی دارد، برای تمیزکاری کافیست.

تصویر مایع تنظیف محصول شوترزچویس



اگر بعد از تنظیف با شوترزچویس، هنوز آثار مس در لوله مشهود بود، بروید سراغ مایع Sweets 7.62. بعد برای پاک کردن از لوله باید از مایع Hoppe’s No 9 استفاده کنید. بعد از اتمام تنظیف، دو یا سه کهنه تمیز را از لوله عبور دهید تا آنرا تمیز و خشک کند.

تصویر مایع هاپس شماره 9



تصویر مایع سوییت 7.62 که پاک کننده ای نیرومندی است



اگر هنوز آثار مالیده شدن مس در روی خوان ها دیده می شود، یک سرسمبه پنبه ای ببندید، آنرا از لوله بیرون بزنید و به محلول سوییت 7.62 آغشته کنید و به بدرون لوله بکشید و بعد 15 مرتبه آنرا به آرامی در امتداد لوله عقب و جلو ببرید بدون اینکه از لوله بیرون بزند. سپس دوباره محلول بزنید و 15 مرتبه دیگر سنبه را عقب و جلو کنید.

دقت کنید که محلول مذکور خیلی قوی است و نباید بیش از یک ربع ساعت در لوله بماند. در پایان کار یک کهنه تمیز را از لوله عبور دهید تا باقیمانده این ماده آبی رنگ از لوله بدر آید. سپس دو کهنه آغشته به محلول Hoppe No 9 را پشت سر هم از لوله عبور دهید و در پایان دو کهنه تمیز را از لوله بگذرانید. برای حسن ختام یک کهنه آغشته به ماده محافظ ضد زنگ شوترزچویس را نیز در همین مسیر عبور دهید.

برای محافظت بیرونی سلاح، می شود از مواد واکسی بجای روغن استفاده کرد. واکس محافظ قویتری در برابر رطوبت است و به چوب یا پلاستیک آسیب نمی رساند و گرد و خاک را نیز به خود جذب نمی کند. کمپانی Brownell واکس های خوبی دارد که از بخش های فلزی و چوبی و چرمی سلاح بطور همزمان محافظت می کند و یک قوطی آن مدتها جوابگوی نیاز شماست.

تصویر واکس براونل



اگر در هوای سرد و پر بارش به تیراندازی و شکار می روید، واکس قوی تری نیاز دارید که برای آن می توانید از واکس چوب کفپوش نیز استفاده کنید. برای محافظت بخش های فلزی متحرک می توانید از گریس مخصوص شوترز چویس بنام All Weather Grease استفاده کنید.

تصویر گریس آل وتر کمپانی شوترز چویس



نیز استفاده از Remington Dri Lube برای قطعات داخلی تفنگ توصیه می شود زیرا که در سرما لخته نمی شود. در داخل لوله یک لایه نازک از مواد محافظی نظیر Break Free CLP یا Hoppe’s MDL یا Shooter’s Choice Rust Prevent توصیه می شود.





تمیز کردن ساچمه زنی ها، با توجه به اینکه ملقمه ای از دوده باروت و پلاستیک نمد و سرب یا مس ساچمه ها به دیواره داخلی لوله هایشان مالیده می شود، دردسر بیشتری دارد. برای شروع لوله ها از قاب بدنه باز کنید. سپس مقداری از محلول Shooter’s Choice Shotgun and Choke Tube Cleaner را بدرون لوله اسپری کنید – یا دو کهنه خیس به این ماده را از هر لوله عبور دهید و بگذارید لوله ها 10 دقیقه بحال خود باشند. در اینحالت ورآمدن پلاستیک نمد مالیده شده به داخل لوله به آن شکل زمخت و خراشیده ای می دهد. اصلا وحشت نکنید! باید همینطوری ور بیاید تا بشود پاکش کرد!

تصویر اسپری شوترزچویس مخصوص ساچمه زنی



در این هنگام یک کهنه آغشته به محلول را با استفاده از برسی برنجی که یک درجه بزرگتر از گیج تفنگ شماست از لوله عبور دهید. دقت ویژه ای در مورد محفظه احتراق و خصوص مخروطی آن داشته باشید. سپس دو کهنه خیس محلول و در پی آن دو کهنه خشک از لوله رد کنید.

اگر علیرغم تمام این تمهیدات، هنوز بقایای نمد پلاستیکی در لوله مشهود بود، مقداری پشم فولاد – 0000 Steel Wool – را دور برس برنجی بپیچید ده مرتبه دیگر سمبه بزنید و مجددا دو بار کهنه آغشته به محلول و در پی آن یک کهنه آغشته به محلول محافظ ضد زنگ شوترزچویس از لوله عبور دهید.

تصویر پشم فولاد نمره 0000



اگر ساچمه زنی کمرشکن است، در هربار تنظیف، حتما مفصل و بست را روغنکاری کنید. هر 10 سال یکبار نیز ساچمه زنی را به تفنگ سازی ببرید و از استادکار بخواهید که تمام اکشن را باز کند و تمیز کرده و روغنکاری کند. اگر ساچمه زنی دستکش است، لااقل یکبار در هر فصل تا جای ممکن اسلحه را از هم باز کنید و تمام اجزاء مکانیکی – خصوصا مکانیزم ماشه – را روغنکاری کنید.

در تمیز کردن اسلحه، شرایط اقلیمی و نیز شرایط شکارگاه، اثر تعیین کننده دارند. فی المثل اگر به شکار پرندگان آب نشین می روید و با بارندگی و باد شدید روبرو هستید، تنظیف و روغنکاری و محافظت اسلحه فوریت بیشتری دارد تا زمانیکه در دشتی خشک و زیر آفتاب درخشان در کمین شکار نشسته اید.

قاعده کلی این است که اسلحه را باید در اسرع وقت تمیز کرد و خوب حفاظت نمود تا یک عمر به شما خدمت کند. حتی اگر بشود در شکارگاه یا میدان تیر اینکار کرد بهتر از صبر کردن تا زمان برگشت به منزل است. کیت های متعددی برای تنظیف در شکارگاه و میدان وجود دارند که در تصویر زیر یک نمونه آن ساخت کارخانه Gerber را مشاهده می کنید.



پیروز باشید

Link to this log     لینک به این نوشته - 1:26 PM -                                                 مطلب را به بالاترین بفرستید: